Điểm mặt những trận mưa sao băng ấn tượng nhất

Clip: Mưa sao băng Geminids

var sFlashPlayer286200814133390 = new SWFObject("/Scripts/FLV/flvplayer.swf","single","365","255","7");sFlashPlayer286200814133390.addParam("allowfullscreen","true");sFlashPlayer286200814133390.addVariable("file","/Images/Uploaded/Share/2008/07/20080728020540308/080728CL4Geminids.flv");sFlashPlayer286200814133390.addVariable("width","365");sFlashPlayer286200814133390.addVariable("height","255");sFlashPlayer286200814133390.addVariable("autostart","false");sFlashPlayer286200814133390.addVariable("wmode","window");sFlashPlayer286200814133390.addVariable("logo","logoK14.png");sFlashPlayer286200814133390.write("FlashPlayer286200814133390");

"Mưa sao băng Geminids bắt đầu xuất hiện từ giữa thế kỉ 19 và cho đến nay nó luôn được coi là trận mưa sao băng lớn nhất của năm. Trong một thời gian dài nguồn gốc của mưa sao băng Geminids khá bí ẩn, các nhà thiên văn cố gắng kiếm tìm sao chổi đã gây ra trận mưa sao băng này. Nhưng sự việc chỉ được sáng tỏ vào năm 1983, khi NASA phát hiện ra vật thể 3200 Phaethon có lẽ chính là nguồn gốc gây ra mưa sao băng Geminids hàng năm từ 7 đến 17-12." - (theo ND/VITINFO)

Chúng ta có thể nhìn thấy Geminids vào giữa tháng 12 hàng năm. Thời gian trận mưa sao băng diễn ra mạnh nhất là khoảng ngày 12-14.

Người ta cho rằng Germinids đang ngày càng mạnh lên mỗi năm và ngày nay chúng ta có thể quan sát 120-160 sao một giờ trong một trận mưa (với điều kiện tốt). Mưa sao băng Germinids mới chỉ được phát hiện khoảng 150 năm, ít hơn nhiều so với những trận mưa sao băng như Perseids and Leonids. Như những cơn mưa khác, tên của Germinids được xuất phát từ nơi nó hình thành - chòm sao Germini. Nơi tốt nhất để quan sát trận mưa này là ở bán cầu nam, các nước như Úc hay New Zealand.

Nguồn gốc của nó từ một ngôi sao chổi cực kì nổi tiếng – Sao chổi Haley. (Có ai không biết đến ngôi sao chổi này không nhỉ?)

Hằng năm vào cuối tháng 4 và tháng 5(19/4-28/5), rạng sáng thỉnh thoảng chúng ta sẽ thấy các sao băng ở vùng trời lân cận chòm sao Aquarius (Bảo Bình) đó là các sao băng mang tên Eta Aquarids.

Mưa sao băng Eta Aquarids có nguồn gốc từ một ngôi sao chổi cực kì nổi tiếng – Sao chổi Haley. Cùng với sao băng Orionids và tháng 10, Eta Aquarids là một trong hai trận sao băng tạo bởi các vệt bụi của sao chổi này.

Phần lớn các sao băng Eta Aquarids sẽ xuất phát từ chòm Aquarius (Bảo Bình)- một chòm sao Hoàng Đạo, do đó thời điểm quan sát thuận lợi là khi chòm sao Aquarius đã cao lên từ chân trời Đông – Đông Nam khoảng sau 2h sáng.

Quan sát như thế nào? Điều bạn cần là một đêm trời quang đãng và chỉ cần với đôi mắt thường là bạn có thể nhìn thấy nhiều sao băng rồi. Nhưng hãy luôn nhớ “mưa sao băng” không phải là mưa nhé, các sao băng xuất hiện rất bất chợt, trong vài phút có khi bạn không thấy cái nào có khi lại hàng loạt cùng lóe lên. Thuận lợi nhất cho chúng ta là vào ngày diễn ra cực điểm mưa sao băng Eta Aquarids là ngày đầu tháng âm lịch do đó sẽ không có ánh trăng ảnh hưởng đến việc quan sát sao băng.

Rạng sáng ngày 6/5 là thời gian đáng lưu tâm nhất, hãy nhìn về phía Đông – Đông Nam từ 2 giờ sáng để quan sát các sao băng Eta Aquarids. Các ngày lân cận ngày diễn ra cực điểm từ mùng 4 đến 7/5 cũng là các ngày mà bạn có thể quan sát được nhiều sao băng.

Clip: Mưa sao băng Leonids năm 2001

Leonids là một trận mưa sao băng cũng rất nổi tiếng, đi cùng sao chổi Tempel -Tuttle. Cái tên Leonids xuất phát từ chòm sao Leo.

Sở dĩ Leonids nổi tiếng như vậy là do việc quan sát cơn mưa này không dễ dàng chút nào, thường thì chỉ có một vài dịp rất đặc biệt, nhưng hầu hết chúng đều rất đẹp mắt. Leonids được biết tới nhiều với cơn bão sao năm vào năm 1883 tại vùng núi Rocky. Trong cơn bão đó người ta ước tính có khoảng một trăm ngàn sao rơi một giờ. Một số cơn bão nữa cũng xuất hiện vào năm 1866 và 1867.

Năm 1899 người ta cho rằng sẽ không bao giờ còn bão sao băng Leonids nữa nhưng nó vẫn tiếp tục quay lại vào 1966 và vài lần sau đó. Năm 2004, người ta dự đoán có lẽ phải hơn 50 nữa hiện tượng này mới quay trở lại.

(Trong bài có tham khảo bài viết của tác giả Nguyễn Anh Tuấn - CLB Thiên Văn Nghiệp Dư T.P Hồ Chí Minh đăng trên website vietastro.org)