Fuku Warai - trò chơi truyền thống Nhật Bản

Những trò chơi truyền thống của Nhật Bản

Từ thời xa xưa ở Nhật Bản đã có rất nhiều loại đồ chơi và trò chơi truyền thống khiến trẻ em thích thú. Mặc dù cuộc sống hiện đại hối hả và nhộn nhịp, trẻ em cũng không có nhiều thời gian để chơi như ngày xưa nhưng một vài trò truyền thống vẫn còn được ưa thích ngày nay, chủ yếu chúng có mặt trong các ngày lễ mừng năm mới.

Một ví dụ là trò chơi có tên gọi “menko”, với cách chơi là ném các quân bài hình tròn hay chữ nhật xuống đất.



Người chơi cố gắng ném quân bài của mình đè lên quân bài của đối thủ, trò “menko” đã xuất hiện khoảng năm 1700. Người ta thường trang trí quân bài bằng cách vẽ hình các nhân vật anh hùng trong sách truyện,cầu thủ bóng rổ, diễn viên,hoặc những người nổi tiếng khác. Trò chơi này rất phổ biến giữa con trai với nhau.
Các cậu bé Nhật Bản cũng thích chơi con quay và thả diều. Con quay, “koma” quay tròn nhờ tác động của tay hay nhờ sợi dây, đã du nhập từ Trung Quốc vào Nhật Bản khoảng 1 nghìn năm trước. Trong suốt thời kỳ Edo (1603-1868), các cuộc thi chơi quay trở nên rất phổ biến.



Bằng cách sử dụng một sợi dây, người chơi quay con quay bằng gỗ hoặc thép (được gọi là “bei-goma”) bên trong một vòng tròn, thường là một cái thùng có phủ khăn và cố gắng loại quay của đối thủ ra khỏi vạch ranh giới. Qua nhiều năm, con người Nhật Bản đã sáng tạo ra nhiều loại quay khác nhau bao gồm cả con quay gây tiếng động và con quay có khả năng quay siêu tốc.

Một loại đồ chơi truyền thống khác của Nhật Bản là diều, “tako” được các cậu bé đặc biệt yêu thích và chiếm một vị trí quan trọng trong lòng chúng.



Diều xuất xứ từ Trung Quốc và du nhập vào Nhật Bản vào thời đại Heian (794-1185), sau đó trở nên phổ biến dưới thời Edo. Diều có rất nhiều hình dạng như vuông, lục giác và thường được trang trí bằng tranh ảnh hay hoa văn. Có một loại diều rất được các gia đình thương nhân ưa thích mang tên “yakkodako”. Hình dáng loại diều này có nét giống với hình dáng con người với cánh tay vươn ra với tư thế rất hài hước. Các nhà buôn thấy loại diều này có nét giống với những người hầu của họ. Ngày xưa, thả diều là trò tiêu khiển chính. Con người còn sáng tạo ra nhiều loại diều với kích thước khổng lồ, đôi lúc đến hơn 100 km vuông. Cuộc thi thả diều là cuộc thi trong đó người chơi cố gắng làm đứt dây diều của đối phương cũng rất được ưa chuộng.

Các cô bé Nhật Bản cũng có trò chơi truyền thống ưa thích của riêng họ. Một trong số đó là hanetsuki, một trò chơi mang nhiều nét giống cầu lông nhưng khác là không có lưới.





Quả cầu được làm từ hạt và gắn trên đó là lông vũ, vợt “hagoita” có hình chữ nhật và làm từ gỗ. Hanetsuki xuất hiện từ 500 năm trước. Những chiếc vợt thường được trang trí với nhiều hình hoạ khác nhau, đôi lúc là hình cô gái trong trang phục kimono, diễn viên kịch Kabuki, vân vân. Trong khi những đứa trẻ thích thú chơi hanetsuki thì có nhiều người khác có thú vui đơn giản là sưu tập những chiếc vợt đó với giá trị trang trí.

Trẻ con Nhật Bản cũng rất thích chơi bài, được gọ là “karuta”. Quân bài karuta cũng hình chữ nhật giống bài tây nhưng thay vì các con số thì bài karuta là hình tranh, từ ngữ hay thậm chí thơ trên đó. Một bộ karuta thường có khoảng vài tá quân.



Một trong những cách chơi của trẻ con, gọi là “iroha karuta”, người được chỉ định là “người đọc” cầm một bộ karuta với câu nói viết trên đó, trong khi những người khác tụ tập xung quanh và chìa bài ra với chữ cái đầu tiên hay một vài từ của câu nói và một bức tranh trên đó. Khi người đọc bắt đầu đọc một câu nói, người chơi phải cố gắng tìm quân bài phù hợp với câu nói đó và đặt ra trước mặt. Ai tìm được quân bài phù hợp trước sẽ thắng hiệp đó và có quyền thu thập các lá bài khác. Người nào có nhiều bài nhất trong tay sẽ là người chiến thắng. Trò Iroha karuta có mặt từ thời Edo và các câu nói trên lá bài thường là các câu nói phổ biến trong giao tiếp hàng ngày.

Fuku warai là gì ?

Năm mới ở Nhật Bản sẽ là thiếu sót nếu không có trò Fuku warai, trò chơi này cũng na ná giống trò pin-the-tail-on-the-donkey (tìm hiểu ở đây ).


Khuôn mặt người phụ nữ điển hình trong trò Fuku warai

Người chơi phải bịt mắt, và trên sàn trước mặt là một bức phác thảo một khuôn mặt nhưng không có mắt mũi miệng gì cả. Mục đích của trò chơi là phải gắn các mẩu giấy mắt, mũi, miệng lên trên bản phác thảo.

Trò chơi này được phổ biến vào cuối thời Edo (1603-1868) và người Nhật bắt đầu chơi trò này vào các dịp lễ đón nắm mới vào thời Taisho (1912-1926). Đến khoảng năm 1960 thì phần lớn trẻ em hay chơi trò này ở nhà.

Nguyên gốc thì người ta chỉ sử dụng một loại tranh khuôn mặt cho trò chơi này: khuôn mặt tròn và hài hước của một người phụ nữ. Nhưng về sau thì có nhiều loại khuôn mặt cũng được sử dụng như diễn viên nổi tiếng, anh hùng trong truyện, vân vân.